Böbrek Yetmezliğinde Demir Eksikliği

Hem eritropoietin eksikliği hem de demir eksikliği, renal aneminin¹ gelişmesine belirleyici bir katkı yapmaktadır. Demir eksikliği giderilmediği sürece, eritropoietin tedavisi sınırlı ölçüde etkili olmaktadır.² Böbrek yetmezliği olan hastalarda, intravenöz demir takviyesi anlamlıdır çünkü oral uygulama çoğu zaman bir dereceye kadar etkili olabilmekte ve özellikle de uzun süreli bir tedavi gerektirmektedir. ³ ⁴ ⁵

Kronik böbrek yetmezliğine eşlik eden en önemli hastalıklardan biri anemidir. Bu renal anemi, eritropoietin eksikliğinden ve böylelikte böbrekteki fonksiyon kayıplarına bağlı olarak eritrosit eksikliği nedeniyle ortaya çıkar. ⁶

KDIGO’nun (“Böbrek Hastalığı: Küresel Sonuçların İyileştirilmesi”) yürürlükteki yönergelerine göre, hemoglobin değeri erkeklerde 13 g / dl’nin altında ve kadınlarda 12 g / dl’nin altında ise anemi mevcuttur.⁷ Renal anemi, özellikle hemoglobin değeri 11 g / dl ‘nin altında olduğunda, yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltır.⁸

Renal anemi çoğu zaman mutlak ve/veya fonksiyonel demir eksikliği ile bağlantılıdır: Böyle bir demir eksikliği anemisi asıl eritropoetin eksikliğinin dışında renal aneminin en sık sebebi olarak görülmektedir. Anemi teşhisinin temel unsuru bu nedenle renal kaynaklı durumlarda demir durumunun ölçülmesidir ve öncelikle de iki parametre önemlidir: serum ferritin ve serum transferrin doygunluğu (TSAT).⁹

¹National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. https://www.niddk.nih.gov/health-information/kidney-disease/anemia?dkrd=/healthinformation/kidney-disease/chronic-kidney-disease-ckd/anemia (last accessed: July 17, 2020)
²KDIGO Clinical Practice Guideline for Anemia in Chronic Kidney Disease. Kidney Int Suppl 2012; 2 (4): 288-335
³NICE (Chronic kidney disease: managing anemia). https://www.nice.org.uk/guidance/ng8. (last accessed: July 17, 2020)
⁴Locatelli F et al. Nephrol Dial Transplant 2013; 28 (6): 1346-1359
⁵Ueda N and Takasawa K. Nutrients 2018; 10: 1173
⁶National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases. https://www.niddk.nih.gov/health-information/kidney-disease/anemia?dkrd=/healthinformation/kidney-disease/chronic-kidney-disease-ckd/anemia (last accessed: July17, 2020)
⁷KDIGO Clinical Practice Guideline for Anemia in Chronic Kidney Disease. Kidney Int Suppl 2012; 2 (4): 288-335
⁸Finkelstein O et al. Clin J Am Soc Nephrol 2009; 4 (1): 33-38
⁹KDIGO Clinical Practice Guideline for Anemia in Chronic Kidney Disease. Kidney Int Suppl 2012; 2 (4): 288-335