Scroll Top

Demir Eksikliği Testi

Doktorunuzla Konuşun

Doktorunuzla Konuşun

Demir Eksikliği Testi

Demir Eksikliği Nasıl Tedavi Edilir?

Yiyeceklerinizi İyi Seçin

Demir Eksikliğine Karşı Doğru Beslenme Kaynakları

Demir Eksikliği Testi

Doktorunuz, bitkinliğinizi ve diğer belirtilerinizi daha iyi anlamak amacıyla bazı kan testleri yaptırmanızı isteyebilir.

Bu sizin için ne anlama geliyor?

Kan testi sizden, genellikle kolunuzdan, küçük bir miktarda kan örneğinin alınmasını içeren basit bir işlemdir. Doktorunuz laboratuvardan bu kan örneğinde ne araştırılacağınıı istem formuna işaretleyecektir. Doktorunuz, diğer hususların yanı sıra, belirtilerinize ilişkin iki önemli soruyu yanıtlamak isteyebilir:

  1. Anemik misiniz?
  2. Demir eksikliğiniz mi var?

Kan testi sonuçları bu soruların yanıtlanmasına nasıl yardımcı olabilir?

Anemik misiniz?

Anemi kanınızdaki sağlıklı alyuvar sayısı düşük olduğunda ya da hemoglobin düzeyleriniz normalin altında olduğunda meydana gelir.1 Hemoglobin, akciğerlerdeki oksijeni vücudun diğer bölgelerine taşır. Doktorunuz Tam Kan Sayımı yaparak anemik olup olmadığınızı kontrol edebilir. Bu test, doktorunuzun kanınızdaki alyuvar sayısını ve hemoglobin düzeyini ölçmesine yardımcı olur.2

Doktorunuz, Tam Kan Sayımı yoluyla kanınızdaki alyuvar oranını da (hematokrit olarak bilinir) tespit edebilir. Aneminiz varsa alyuvar sayınız, hemoglobin değeriniz ve hematokrit düzeyiniz düşük olacaktır. Alınan örnekte ayrıca ortalama alyuvar boyutu (Ortalama Korpüsküler Hacim, MCV) ve bir alyuvardaki ortalama hemoglobin miktarı (Ortalama Korpüsküler Hemoglobin, MCH) hesaplanır.2

Aşağıdaki tabloda doktorunuzun “düşük” olarak değerlendirebileceği alyuvar sayısı, hemoglobin miktarı ve hematokrit düzeyi gösterilmektedir. Farklı gruplar için bu aralıklar değişiklik gösterebilir.3

Kan Testi
15 Yaşın Üzerindeki Erkekler
15 Yaşın Üzerindeki Gebe Olmayan Kadınlar
Gebe Kadınlar
Hemoglobin (g/dL)3 < 13 < 12 < 11
Hematokrit (L/L)3 < 0.39 < 0.36 < 0.33
Alyuvar Sayısı3,4 Normal aralık: milimetreküpte 3.600.000-5.600.000 Normal aralık: milimetreküpte 4.200.000-5.800.000
Ortalama Korpüsküler Hacim, MCV4
(Ortalama alyuvar boyutu; fL)		 < 80
Ortalama Korpüsküler Hemoglobin, MCH4
(Bir alyuvardaki ortalama hemoglobin miktarı; pg)		 < 27

*Bu tablodaki kılavuz değerler ve birimler yalnızca referans amaçlıdır. Doktorunuz farklı kılavuz değerler ya da birimler kullanabilir. Sonuçların ne anlama geldiğini öğrenmek için doktorunuzla konuşun.

Demir eksikliğiniz mi var?

Doktorunuz demir eksikliğine yönelik kan testini ilk kan testinin bir parçası olarak ya da takip testinde yaptırabilir. Kan testindeki pek çok farklı sonuç, doktorunuzun anemik olup olmadığınızı anlamasına yardımcı olabilir. Bunlar aşağıdakileri içerir:

  • TSAT, ya da serum* transferrin satürasyonu,5 kanınızda transferrin adlı bir maddeye bağlı olan demir miktarını belirtir
  • Serum* ferritin vücudunuzdaki demir depolarının miktarını belirtir.6
  • Serum* demir kanınızın serumunda bulunan toplam demir miktarıdır.6
  • TIBC ya da Toplam Demir Bağlama Kapasitesi, kanınızın taşıyabileceği demir miktarını ölçer7

*İlgili bölümde serum, kanın kan hücreleri ayrıldıktan sonra geriye kalan sıvı kısmı anlamındadır.

Aşağıdaki tabloda doktorunuzun demir eksikliğiniz olup olmadığını belirlemek için kullanabileceği değerler yer almaktadır.

Kan Testi Sonucu
Kılavuz Değerler
Serum Ferritin Eşzamanlı inflamatuvar hastalığı olmayan kişilerde <12 µg/L.8 İnflamatuvar hastalık olması durumunda 50 µg/L değerleri demir eksikliğiyle tutarlı olabilir.8
Serum Demir < 60 µg/dL4
Toplam demir bağlama kapasitesi (TIBC) > 410 µg/dL4
Transferrin satürasyonu (TSAT) < %209

*Bu tabloda belirtilen kılavuz değerleri ve birimler yalnızca referans amaçlıdır. Doktorunuz farklı kılavuz değerleri ya da birimler kullanabilir. Sonuçların ne anlama geldiğini öğrenmek için doktorunuzla konuşun.

Kan testinin sonucuna bağlı olarak doktorunuz size demir eksikliği ya da demir eksikliği anemisi tanısı koyabilir. Ayrıca sizinle tedavi seçenekleri konusunda da görüşebilir.

REFERANSLAR

  1. Wood MM, Elwood PC.Symptoms of iron deficiency anaemia: A community survey. Br J Prev Soc Med. 1966;20:117-121.
  2. a.b. Dean L. 1. Blood and the cells it contains. Blood Groups Red Cell Antigens. 2005:1-6.
  3. a.b. c. d. World Health Organization. Iron deficiency anaemia. Assessment, prevention and control: A guide for programme managers.; 2001:1-114.
  4. a.b. c. d. e. Khusun H, Yip R, Schultink W, Dillon DHS. World Health Organization Hemoglobin Cut-Off Points for the Detection of Anemia Are Valid for an Indonesian Population. J Nutr. 1999;129:1669-1674.
  5. Seid MH, Derman RJ, Baker JB, Banach W, Goldberg C, Rogers R.Ferric carboxymaltose injection in the treatment of postpartum iron deficiency anemia: a randomized controlled clinical trial. Am J Obstet Gynecol. 2008;199(4):435.e1-7. doi:10.1016/j.ajog.2008.07.046.
  6. a.b. Suominen P, Punnonen K, Rajamäki a, Irjala K. Serum transferrin receptor and transferrin receptor-ferritin index identify healthy subjects with subclinical iron deficits. Blood. 1998;92(8):2934-9.
  7. Yip R, Parvanta I, Cogswell M, et al.Recommendations to prevent and control iron deficiency in the United States. Morb Mortal Wkly Rep. 1998;47(RR-3):1-29.
  8. a.b. Goddard AF, James MW, McIntyre AS, Scott BB. Guidelines for the management of iron deficiency anaemia. Gut. 2011;60(10):1309-16. doi:10.1136/gut.2010.228874.
  9. Fishbane S, Pollack S, Feldman HI, Joffe MM.Iron indices in chronic kidney disease in the National Health and Nutritional Examination Survey 1988-2004. Clin J Am Soc Nephrol. 2009;4(1):57-61. doi:10.2215/CJN.01670408.