Scroll Top

Neden risk altındasınız?

İnflamatuvar bağırsak hastalığında demir eksikliği

İnflamatuvar bağırsak hastalığınız (İBH) varsa, demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi riskiniz de yükselir.

İBH gastrointestinal sistemde (ince bağırsak ve kalın bağırsak) iltihaplanmanın meydana geldiği bir hastalık grubunun adıdır. En yaygın görülen İBH formları Crohn hastalığı ve ülseratif kolittir (ÜK)1. Birleşik Krallık ve ABD’de her 250 kişiden 1’inde İBH görülmektedir.2,3 İBH’nin nedeni tam olarak bilinmese de sigara kullanımı, önceden geçirilen enfeksiyonlar ve genetik faktörler gibi pek çok faktörün bu sürece dahil olduğu düşünülmektedir.4

Anemi, İBH’nin en yaygın bağırsak dışı semptomudur.5 Anemi, vücudunuzdaki alyuvar sayısının ya da bu alyuvarların taşıyabileceği oksijen miktarının vücudun ihtiyaç duyduğundan çok daha az olduğu bir durumdur. Aneminin pek çok nedeni olabilir ancak İBH’de aneminin en yaygın nedeni demir eksikliğidir.5

Herhangi bir tür İBH’niz varsa demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi (DEA) riski altındasınız demektir.6 İBH ve demir eksikliği anemisi olan kişilerin sayısı farklı çalışmalarda farklı şekillerde hesaplanmış olsa da bu çalışmalar, İBH’li hastaların %36-%76’sında demir eksikliği anemisi olduğunu göstermektedir.7 İBH ile birlikte demir eksikliği ya da demir eksikliği anemisi görülmesinin başlıca nedenleri şunlardır:

  • Bağırsaklarda uzun süreli iç kanama
  • Bağırsaklardaki iltihaplanma nedeniyle tüketilen besinlerden alınan demir miktarının azalması
  • İBH semptomlarını artırması nedeniyle yapraklı bitkiler gibi belirli gıdaların tüketilmesinden kaçınılmasına bağlı olarak demir alımının azalması.1

İBH’de aneminin en yaygın nedeni demir eksikliği olsa da5 anemiye neden olan başka faktörler de vardır:

  • Kronik hastalıklara bağlı anemi (iltihaplanma)1. Bu tür anemiye vücudun Bağışıklık Sistemi neden olur.8 Bu anemi türünde vücudunuzda bulunan demir, alyuvarların hemoglobin üretimi için kullanılamaz.8 Bu da alyuvar üretiminin daha az olması anlamına gelir. Ayrıca alyuvarların ömrü de kısalabilir.8
  • Vitamin eksikliklerine bağlı anemi Örneğin B12 vitamini ya da folik asit tüketiminin azalmasına bağlı olarak1. Vitamin eksikliğine bağlı anemi, B12 vitamini ya da folik asit içeren gıdaların yeterince tüketilmemesi ya da bağırsaklarda bu besin maddelerinin emiliminin sağlanmamasından kaynaklanır. Crohn hastalığınız varsa bu tür anemi gelişmesi olasılığı da daha yüksektir çünkü ince bağırsakta bu besin maddelerinin emiliminin sağlandığı bölümlerde iltihaplanma olabilir ya da bu bölümler ameliyatla alınmış olabilir.8
  • İlaçla tetiklenen anemi Örneğin kan hücrelerinin üretimini baskılayan sülfasalazin ve azatioprin8 gibi İBH tedavilerinin neden olduğu anemi.1

Demir eksikliğine ya da yukarıda bahsedilen herhangi bir nedene bağlı olmasına bakılmaksızın aneminin tedavi edilmesi önemlidir.

Demir eksikliği kişinin çalışma kapasitesinin azalmasına ve semptomlar şiddetliyse uzun süreli hastaneye yatışa neden olabilir5. Demir eksikliği ya da demir eksikliği anemisinin ilave demirle tedavisi zihinsel ve fiziksel fonksiyonlarınızı iyileştirebilir, kendinizi daha enerjik hissetmenizi sağlayabilir ve genel olarak yaşam kalitenizin iyileşmesiyle sonuçlanabilir.

Demir eksikliğiniz olduğunu düşünüyorsanız ya da sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuzla konuşmanız önemlidir. Doktorunuz sizde anemi olup olmadığını tespit edebilir, eğer anemi olduğunu saptarsa bunun nedenlerini ve nasıl tedavi edileceğini belirleyebilir.

REFERANSLAR

  1. a.b. c. d. e. Ott C, Liebold A, Takses A, Strauch UG, Obermeier F. High prevalence but insufficient treatment of iron-deficiency anemia in patients with inflammatory bowel disease: results of a population-based. Gastroenterol Res Pract. 2012;2012:595970. doi:10.1155/2012/595970.
  2. NHS inflammatory Bowel Disease.Available at: http://www.nhs.uk/conditions/Inflammatory-bowel-disease/Pages/Introducti…. Accessed November 19, 2013.
  3. Kappelman MD, Rifas–Shiman SL, Kleinman K, et al.The Prevalence and Geographic Distribution of Crohn’s Disease and Ulcerative Colitis in the United States. Clin Gastroenterol Hepatol. 2007;5(12):1424-1429.
  4. Baumgart DC, Carding SR.Inflammatory bowel disease: cause and immunobiology. Lancet. 2007;369(9573):1627-40. doi:10.1016/S0140-6736(07)60750-8.
  5. a.b. c. Stein J, Hartmann F, Dignass AU. Diagnosis and management of iron deficiency anemia in patients with IBD. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2010;7(11):599-610. doi:10.1038/nrgastro.2010.151.
  6. Stein J, Dignass A.Management of iron deficiency anemia in inflammatory bowel disease–a practical approach. Ann Gastroenterol. 2012;26:1-10.
  7. Goldberg ND.Iron deficiency anemia in patients with inflammatory bowel disease. Clin Exp Gastroenterol. 2013;6:61-70. doi:10.2147/CEG.S43493.
  8. a.b. c. d. e. Gasche C, Lomer MCE, Cavill I, Weiss G. Iron, anaemia, and inflammatory bowel diseases. Gut. 2004;53(8):1190-7. doi:10.1136/gut.2003.035758.